Drie woorden

Onze vlag hing vandaag vrolijk te wapperen in de lichte bries. Het vieren van onze vrijheid laten we niet onopgemerkt voorbijgaan. Wanneer ik door een straat fiets waar overal vlaggen en oranje slingers hangen, maakt me dat dankbaar en blij. Je voelt dan een bepaald soort saamhorigheid en dat woord doet me altijd denken aan een bijzonder verhaal. 

Ik heb ooit al eens een tipje van de sluier opgelicht toen ik iets vertelde over de historie van het plaatsje Honningsvåg op het Noordkaapeiland Magerøya. Op het moment dat de Duitsers de opdracht kregen zich aan het einde van de Tweede Wereldoorlog uit Noorwegen terug te trekken, hebben ze een spoor van verwoesting achtergelaten. De ‘tactiek van de verschroeide aarde’ zoals ik in mijn vorige blogpost al noemde. De bewoners van Magerøya moesten door deze actie gedwongen evacueren naar zuidelijk gelegen gebieden. Op Magerøya is werkelijk niets meer overeind blijven staan, op één gebouw na: de kerk in Honningsvåg. 

Honningsvåg.

De kerk van Honningsvåg stamt uit het einde van de 19e eeuw.

Na de oorlog werd van hogerhand het plan opgevat dat de kleinere dorpen op het eiland niet meer opgebouwd hoefden te worden en dat de bewoners zich beter in een grotere, centraler gelegen plaats konden vestigen. De bewoners van deze dorpjes waren daar fel op tegen en dat kan ik me goed voorstellen. Dat er geen gelegenheid meer werd geboden om naar hun woonplaats terug te keren was moeilijk of niet te accepteren. Het plan is dan ook geen succes geworden. 

Skarsvåg, een van de vissersdorpen op Magerøya. Op de foto hieronder, de haven van Skarsvåg.

Het feit dat de witte, houten kerk als een baken overeind was blijven staan tussen de restanten van wat ooit Honningsvåg was geweest, gaf de bewoners juist hoop en moed om aan de wederopbouw van hun woonplaats te beginnen. Een aantal mensen heeft zich na de oorlog in de kerk gevestigd om van daaruit met de bouw aan de slag te kunnen gaan. Als gevolg van het wonen in de kerk verscheen er een keuken en een bakkerij in het gebouw en werd er allerlei materiaal in opgeslagen. 

Kerk Honningsvåg.

In de loop der jaren kreeg Honningsvåg gestalte en ontstonden er langzamerhand ook weer andere dorpen op Magerøya. Gelukkig zijn deze dorpjes niet voorgoed van de kaart weggevaagd, want ze geven in meerdere opzichten kleur aan het eiland. Het heeft meer dan twintig jaar geduurd voordat de laatste hand aan de wederopbouw werd gelegd. 

Een van de andere vissersdorpen op Magerøya: Gjesvaer.

De kerk van Honningsvåg staat symbool voor hoop, moed en saamhorigheid. Die drie woorden kom je tegen in diverse beschrijvingen over deze periode in de geschiedenis van Magerøya. Ik denk dat het niet anders kan dan dat je in zo’n situatie inderdaad moet beschikken over een grote dosis hoop op een nieuw leven, moed om je plannen ten uitvoer te brengen en saamhorigheid, omdat je samen een doel voor ogen hebt dat je wilt bereiken. En dat is de bewoners van Magerøya gelukt.